Njuámmil juáigus (Njoammila luohti)

Nothing found.

Njuámmil juáigus (Njoammila luohti)

Njoammila luohti (trad.)

Njoammil dat simpu -simpu vel hei ol lo…

In daga bieju birgen mun gal hei ol lo…

In luohte iežan čalmmiide muhto iežan belljiide go hei olo lo…

Diibma lean birgen, birgen mun dál hei ol lo…


Muusiksäänih

Nothing found.

Muusiksäänih

Luođđimnáál tiätuvuárháh:

Muusiksäänih: ak_muusik.pdf
Printtii teikkâ vuorkkii tiäturân

Savâstâllâmfáádáh

Laaviih-uv tun juoigâđ, livđuđ teikkâ leuddâđ?
Čuojâttâh-uv mottoom čuojânâs?
Magarijd tävgičuojânâsâid tiäđáh?
Magarijd posonjâsčuojânâsâid tiäđáh?
Maht ferttiih lávluđ, jis lavluu ohtâvuođâst lohá “pianissimo”

Koveh:

huilo ~ huilâ
kaddâlâs ~ kaddlâs
kiälluspellâ
ksylofoon
säämirumbu
ritmâmaneh
triangel
ukulele

© Sámediggi – Sämitigge – Sääʹmteʹǧǧ

ds musihkkasánitns musikksääʹnak muusiksäänih

Elleepeerâ

Nothing found.

Elleepeerâ

Luođđimnáál tiätuvuárháh:

ak_elleepeera.pdf
Printtii teikkâ vuorkkii tiäturân

Savâstâllâmfáádáh:

Mon ellee pärni lii kälbi?
Mii elleid lii vuáksá? Lii-uv tot niŋálâs vâi ores?
Maht koččoh pennuu päärni?
Mii lii sarva já ááldu päärni nomâttâs?
Mon ellee pärni lii lääbis?
Mii lii cijkko?
Maht koččoh ores kaaicâ?

© Sámediggi – Sämitigge – Sääʹmteʹǧǧ

ak elleepeerâds eallibearasns jiõlljipiâr

Säämi taaiđâ

Nothing found.

Saamelainen taide

Luođđimnáál tiätuvuárháh:

AK Sämmilâš taaiđâ

Printtii teikkâ luođđii tiäturân

© Sámediggi – Sämitigge – Sää´mte´ǧǧ

SU Saamelainen taideDS Sámi dáiddaAK Sämmilâš taaiđâNS Säʹmmlaž čeäʹppõs

Njuškottem

Nothing found.

Njuškottem

Luođđimnáál tiätuvuárháh:

Sänilisto: ak_cyeldimnjuskottem.pdf
Printtii teikkâ vuorkkii tiäturân

© Sámediggi – Sämitigge – Sääʹmteʹǧǧ

njuškom

njuškottem
Kove: Aura Pieski

Dát gođus lea rájus beavddi alde vuordimin, ahte gii nu álgá duddjot.

čyeldim

njuškottem
Kove: Maiju Saijets

Čuoldimis fas gođđojuvvo govus čuovvovaš govas oaidná. Dies šaddet čáppa almmáiolbmo vuoddagat. Govas oidnojit maiddái geahpa ja láiggit dahjege čuožžamat.

čyeldim

čyeldim 2
Kove: Sakaste
ak Čyeldim já njuškottemak Čyeldim já njuškottem 2.pdfds Čuoldin- ja njuikkuhansánitns Raabblin koozzmöš

Paliskunnat

Nothing found.

Paliskunnat

Tiesitkö:

  • Poronhoitoalue on laissa määritelty alue, jossa harjoitetaan poronhoitoa
  • Poronhoitoalueeseen kuuluu koko Lappi lukuunottamatta Kemin, Tornion ja Keminmaan alueita. Lisäksi suurin osa Oulun alueesta kuuluu poronhoitoalueeseen
  • Vuonna 1898 valtio velvoitti poronomistajat perustamaan maantieteellisin rajoin määritellyt paliskunnat eli palkiset. Jokainen poronomistaja kuuluu yhteen palkiseen ja maksaa sille vuosimaksua poromääränsä mukaan
  • Poronhoitolaki määrittelee poronhoitajan oikeudet ja velvollisuudet omassa palkisessaan
  • Jokaisella paliskunnalla on oma poroisäntä, joka johtaa paliskuntaa. Hänen lisäkseen hallintoryhmään kuuluvat varaporoisäntä, rahastonhoitaja ja hallitus, johon kuuluu neljä jäsentä
  • Jokainen paliskunta kuuluu Paliskuntain yhdistykseen, joka ohjaa ja neuvoo paliskuntia, poronhoitajia ja kansalaisia
  • Suomessa on yhteensä 56 paliskuntaa ja näistä 13 sijaitsee saamelaisalueella
  • Suomen saamelaisalueen paliskunnat:
    • Paistunturi
    • Kaldoaivi
    • Näätämö
    • Muddusjävri
    • Vätsäri
    • Paatsjoki
    • Ivalo
    • Hammastunturi
    • Sallivaara
    • Muotkatunturi
    • Näkkälä
    • Käsivarsi
    • Lappi

Palgâseh.pdfBálgosat.pdf

Muotâ- já jieŋâsäänih

Nothing found.

Muotâ- já jieŋâsäänih

Luođđimnáál tiätuvuárháh:
Sänilisto: ak muotâ- já jieŋâsäänih.pdf
Printtii teikkâ vuorkkii tiäturân

© Sámediggi – Sämitigge – Sää´mte´ǧǧ

ns muõtt- da jiõŋŋsääʹn.pdfak muotâ- já jieŋâsäänih.pdfds muohta- ja jiekŋasánit.pdf

Šooŋâ ennustem

Nothing found.

Šooŋâ ennustem

Šooŋâ ennustem:
Puško vuoivâs vorrâsuonâ kovvee keesi lavtâsvuođâ. Jis suonâ lii kossuv, te arva ennuv, jis lii seggi teikâ ij ollágin, te lii koške keesi. Jis ovddiikeččin lii kossâ suonâ já moonjiikeččin seggi, te algâkeesi láá arveh já loppâkeesi lii koškes.
Jis čuánjá uáinoo ovdil válburpeeivi, te ij tälvi innig pište kuhháá.
Jis äijihšoŋŋâ mana tavas, te čuáskid
Jis suovâ mana vyelligâsân, te šadda nievrisšoŋŋâ

© ds. Maiju Saijets, ak. Matti Morottaja, ns. Raija Lehtola


Lasâheervâh silkkepápárist

Nothing found.

Lasâheervâh silkkepápárist

Luođđiimnáál tiätuvuárháh:
Myenster:
lasilehti.pdf
lasilintu.pdf
lasisieni.pdf
Ravvuuh: ak silkkelasâheervah.pdf
Printtii teikkâ vuorkkii tiäturân

Ruškelostâ
Tarbâseh:
čapis kartoŋk
skerreeh
tame ~ lijme
lajopennâ
maaŋgâ ivnásiih silkkepápáreh

Sáárgu myensterist loostâ čapis pápárân teikkâ kartoŋkân.
Čuopâ tom luovâs já lijmii toos silkkepápárijd.

Kuobâr
Tarbâseh:
pááppár teikâ kartoŋk
tame ~ lijme
eresivnásiih silkkepápáreh

Sáárgu myensterist kuobbâr čapis teikâ ruškis kartoŋkân teikâ pápárân.
Čuopâ tom luovâs já tammii tuáhá eresivnásijd silkkepápárijd.

Lodde
Tarbâšeh:
kartoŋkpááppár (om. čappâd)
skerreeh
silkkepááppár ruopsâd teikâ fiskâd
tame ~ lijme

Sáárgu myensterist lode čapis pápárân teikâ kartoŋkân.
Čuopâ tom luovâs.
Tammii vyelni ruopsis teikâ fiskis silkkepáppár.

(Nuorttâlâškielâ kielâpiervâl Pe´sser)

© Pirjo Lotvonen

ak silkkelasâheervah.pdfds silkelássačiŋat.pdflasilehti.pdflasisieni.pdflasilintu.pdf